در این تحقیق با هدف توسعه هر چه بیشتر مبادله الکترونیکی دادهها (EDI) و همچنین تجارت الکترونیک و تامین زیرساختار ملی آن در کشور سعی بر آن بوده است تا زیرساختار EDI در گمرک جمهوری اسلامی ایران مورد آزمون و بررسی قرار گیرد از آنجا که بکارگیری EDI در هیچ سازمانی بدون وجود آن در سایر شرکای تجاری (سازمانهای مرتبط با گمرک ج.ا.ا) امکان پذیر نیست، لذا، در این تحقیق لازم بود تا ساختار مالی EDI وهمچنین تجارت الکترونیک در خود گمرک و همچنین برخی از سازمانهای مرتبط با گمرک ج.ا.ا که نقشی در روند مالی EDI داشته که عبارتند از بانکها و بیمهها نیز مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور فرضیات این تحقیق عبارت بود از:
فرضیه اصلی: در گمرک ج.ا.ا در سازمانهای همجوار با آن (بانک و بیمه) زیرساختار لازم جهت توسعه EDI وجود ندارد .
فرضیههای فرعی:
1- ایجاد سیستم تبادل الکترونیکی دادهها فی مابین گمرک و سازمانهای همجوار (بیمه و بانک) سبب افزایش سرعت انجام امور بیمه و بانکی گمرک و مودیان آن میشود.
2- ایجاد سیستم تبادل الکترونیکی دادهها فی مابین گمرک و سازمانهای همجوار (بیمه و بانک) سبب کاهش هزینه انجام امور بیمه و بانکی گمرک و مودیان آن میشود.
3- ایجاد سیستم تبادل الکترونیکی دادهها فی مابین گمرک و سازمانهای همجوار (بیمه و بانک ها) سبب افزایش دقت انجام امور بانکی و بیمه گمرک و مودیان آن میشود.
در این تحقیق از روش مطالعه کتابخانهای (Best practice) و سند پژوهی برای گردآوری اطلاعات مقدماتی استفاده شده و ابزار جمع آوری اطلاعات مراجعه به اسناد و مدارک مربوط به گامهای 37 گانه پیاده سازی EDI در کشوری مجری طرح و مصاحبه با افراد متخصص و کارشناس بوده است.
به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون T-test، آزمون ویلکاکسون و آزمون فریدمن استفاده شده است و
در نهایت با تجزیه و تحلیل اطلاعات فوق، و انجام آزمونهای آماری، برخورداری یا عدم برخورداری گمرک و سازمانهای همجوار با آن از نظر استفاده از زیرساختارهای EDI و تجارت الکترونیک، مشخص شد.
سرانجام این نتیجه حاصل شد که در گمرک و سازمانهای همجوار با توجه به فرضیه اصلی زیر ساختار آموزشی و فرهنگی لازم برای توسعه EDI و تجارت الکترونیک وجود دارد ولی زیر ساختار قانونی هنوز به مرحلة اجرائی نرسیده و زیر ساختار فنی لازم هنوز ایجاد نشده است، در انتها سه فرضیة فرعی مبنی بر اینکه EDI وتجارت الکترونیک سبب افزایش سرعت، کاهش هزینه وافزایش دقت انجام امور بانکی و بیمه گمرک و مودیان آن می¬شود تائید شدند.
